تحلیل نشانه شناختی روزنامه کاوه و مجله ایرانشهر

مطبوعات یکی از مباحث مهم قابل بررسی در تاریخ سده ی نوزدهم و بیستم است. مطبوعات این دوره به نوعی منعکس کننده ی حوادث و تحولات سیاسی و فضای فکری جامعه ی آن دوران می باشند. مطبوعات مورد بررسی در این رساله مربوط به دورانی است که هم زمان با آن نشریات دیگری هم منتشر می شد. این مطبوعات با توجه به اوضاع زمانه و شرایط فکری و اوضاع سیاسی تفکرات و اندیشه های خاصی را دنبال می کردند. از میان جرایدی که در این دوره منتشر می شد، دو جریده ی کاوه و ایرانشهر به لحاظ محتوا و پرداختن به مباحث مختلف نسبت به سایر جراید از جامعیت بیشتری برخوردار بودند و دسترسی به آن ها آسان تر بود، به خصوص نویسندگان این جراید که از روشنفکران آن دوران هستند و اندیشه ها و تفکرات آن ها به نوعی تفکر غالب آن عصر است. این دو جریده و مباحثی که در آن ها مطرح شده، در واقع بازتاب اندیشه ها و تفکرات جامعه ی روشنفکری آن دوره است. پس مطالعه ی این جراید و مقالات آن، جدای از این که خط-مشی روشنفکری آن دوران را نشان می دهد، ما را در جریان تحولات فکری، سیاسی و اجتماعی جامعه ی آن روز قرار می دهد. برای تحلیل مطالب این جراید و دست یابی به نگرش ها و تفکرات آن ها شیوه های مختلفی وجود دارد. یکی از این شیوه های تحلیلی که در زمینه ی مطبوعات و جراید به کار گرفته شده است، نشانه شناسی است. در رساله ی حاضر ضمن استفاده از روش نشانه شناسی، به تحلیل مقالات و تصاویر این جراید پرداخته می شود. آوردن پیوست ها، نشانه ها و کلیه ی مطالبی که در نشانه ها اعم از آرم، عنوان، محتوا و تصاویر آمده است جهت تحلیل نشانه-شناسی به کار گرفته شده است. رساله ی حاضر از طریق تحلیل نشانه شناسی جراید در صدد شناخت بهتری نسبت به فضای فکری- سیاسی آن دوران می باشد.